Ben ik verslaafd aan seks?
In gesprek met psycholoog Nana Ruedisueli
Wat is een seksverslaving eigenlijk?
Een seksverslaving heeft niet per se te maken met een sterk aanwezige seksdrive, zoals mensen soms denken. Seksverslaving kan het best worden omschreven als een destructieve obsessie met seks, ondanks de schadelijke gevolgen. Je wilt eigenlijk stoppen, maar dit lukt steeds maar eventjes – of helemaal niet. Gedrag wat eerst misschien leuk en spannend was, krijgt langzaamaan steeds meer nadelen, tot je niet meer goed weet wat je moet doen. Je verliest de controle.
Over welk gedrag je precies de controle kwijt bent kan heel uiteenlopend zijn. Denk bijvoorbeeld aan masturberen, porno kijken op het internet, naar bed gaan met vreemden, het bezoeken van sekswerkers, of het hebben van meerdere affaires.
Wat je doet of hoe vaak je het doet bepaalt niet of je seksverslaafd bent. Lees hieronder over de vier belangrijkste kenmerken van seksverslaving.
De verschillende oorzaken van seksverslaving
Een seksverslaving kan verschillende oorzaken hebben
Er zijn diverse factoren die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een seksverslaving. Bij een grote groep die worstelt met deze verslaving spelen eerdere gebeurtenissen in hun leven een rol. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan hechtingsproblemen en/of trauma. Zo kan een onveilige jeugd invloed hebben op hoe gemakkelijk je een ander vertrouwt, of kan vermijding (door bijvoorbeeld angst voor verlating en conflict) effect hebben op hoe open je durft te zijn. Voor sommigen spelen trauma’s rondom misbruik, onveilige relaties of problemen met seksualiteit een rol.
Voor een andere groep speelt hechting en/of trauma niet of nauwelijks mee in hun verslaving. Deze groep is verslaafd geraakt aan seks of porno door de intensiteit van de ervaring en doordat het zo makkelijk toegankelijk is. Nog nooit is porno zo snel beschikbaar en wijdverspreid geweest als nu. Doordat je je verslaving als het ware ‘in je broekzak kan meedragen’, is de verleiding voor sommigen groot.
Daarnaast kunnen biologische factoren, zoals hormonen en genen ook een rol spelen bij de ontwikkeling van een (seks)verslaving.
Pornoverslaving en cyberseks als superstimulus
Denk even aan internetporno, webcam seks, chatboxen. Dit materiaal is seksueel zo stimulerend dat je zou kunnen zeggen dat onze hersenen er niet op zijn uitgerust om hiermee om te gaan. Het is een zogenaamde superstimulus. Het effect ervan is zo intens dat het een onuitwisbare indruk achterlaat in de hersenen. Je gaat op zoek naar meer, vaker en extremer. De mate van stimulatie door internetporno is vaak vele malen groter als je dit vergelijkt met een pornofilm op DVD of een ouderwets seksboekje. Dit komt doordat de hoeveelheid belonende stoffen in ons brein langer op een hoog niveau kan blijven door cyberseks.
Seks is fijn en er is niets mis met porno. Wat belangrijk is, is dat we beseffen dat een aantal van ons zich erin kan verliezen en een afhankelijkheid kan ontwikkelen. Zeker wanneer je gevoelig bent voor verslaving in het algemeen. Wie denkt een seks- of pornoverslaving te hebben, kan terecht bij het NCVS.
Het is soms lastig om te bepalen of er sprake is van een seksverslaving, omdat wat ‘normaal’ is wordt bepaald door jezelf, je partner en de rest van je omgeving. Toch zijn er wel kenmerken waar je op kunt letten als je vermoedt dat er sprake is van een problematische situatie.
De vier belangrijkste kenmerken van seksverslaving
Geen controle
Je kan niet stoppen
Schadelijke gevolgen
Seks als toevluchtsoord
Het fantaseren over, het plannen en het uitvoeren van de seksuele activiteiten werken als een verdoving voor negatieve gevoelens zoals angst, stress, schaamte, eenzaamheid, boosheid of een lage zelfwaardering. Seks wordt een toevluchtsoord.
De gevolgen van een seksverslaving
Een seksverslaving kan erg eenzaam zijn, doordat velen schaamte of schuldgevoelens ervaren. Ze vinden het lastig om erover te praten, of leiden een dubbelleven. Hierdoor komen ze in een isolement terecht. Dit kan niet alleen zorgen voor emotionele problemen, maar ook financiële en/of lichamelijke problemen. Denk bijvoorbeeld aan spanning, concentratieproblemen of hoge rekeningen. Wanneer je seksuele handelingen je belemmeren in je dagelijks leven, kan dit een teken zijn van een seksverslaving.
Hoe kunnen jullie me helpen?
Hier vind je een overzicht van ons aanbod, maar gewoon een keer komen praten mag uiteraard ook. Het NCVS is bereikbaar voor advies.
De Hall Recovery Course
De meeste verslavingsdeskundigen zijn het erover eens dat een groepsbehandeling het meest effectief is bij verslavingen. Het neemt onder meer het gevoel van schaamte en isolement weg, twee drijvende krachten achter een seksverslaving. In de groep hoor je verhalen die vaak vergelijkbaar zijn met jouw situatie. Dit helpt bij herkenning, acceptatie en een actieve aanpak van je verslaving.
Ons paradepaardje is de Hall Recovery Course. Deze methode is in Groot-Brittannië al langere tijd succesvol gebleken. Het is een pragmatische groepsbehandeling waar je met anderen die ook met een seksverslaving worstelen leert je verslaving aan te pakken.
Individuele sessies
Hoewel we bij het NCVS de overtuiging hebben dat werken in een groep het krachtigste is, hebben we ook begrip voor de overwegingen die je kunt hebben om hier niet voor te kiezen. Daarom bieden we ook individuele behandelingen aan, met vergelijkbare elementen als in de groepstherapie. Ook zijn er individuele sessies mogelijk om in te gaan op achterliggende thema’s, zoals trauma.
Relatiegesprekken
De behandeling van seksverslaving is het meest effectief wanneer je eventuele partner bij het proces wordt betrokken. Een seksverslaving kan een grote impact hebben op het vertrouwen in een relatie, en kan de diepere lagen van de intimiteit verstoren. Relatietherapie kan helpen om deze thema’s aan te pakken, de situatie te de-escaleren en het wederzijds begrip te vergroten